Για όλα φταίει ο Νταλάρας, ο Πάριος κι η Αλεξίου; | e-orfeas.gr

Άνοιξε ένα θέμα στο μουσικό μπλογκ του «Μουσικά Προάστια» ο κ. Ηρακλής Οικονόμου, που ο τίτλος του, όπως προκύπτει από το σλόγκαν του Πανούση, προδίδει και τη δική του προφανώς θέση: «Όχι άλλο Νταλάρα, Πάριο κι Αλεξίου»! Νομίζω ότι η δημοσιοποίησή του έγινε για να επεκταθεί η κουβέντα...

"ΠΑΛΙΑ ΦΡΟΥΡΑ" vs. "ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ" ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ: Η λύση της καμήλας!

Γράφει ο Τάσος Π. Καραντής

Άνοιξε ένα θέμα στο μουσικό μπλογκ του «Μουσικά Προάστια» ο κ. Ηρακλής Οικονόμου, που ο τίτλος του, όπως προκύπτει από το σλόγκαν του Πανούση, προδίδει και τη δική του προφανώς θέση : «Όχι άλλο Νταλάρα, Πάριο κι Αλεξίου»! Νομίζω ότι η δημοσιοποίησή του έγινε για να επεκταθεί η κουβέντα κι αυτό κάνω κι εγώ - αφορμής δοθείσης - με το να καταθέσω και τη δική μου άποψη, σε τούτη εδώ τη στήλη των σχολίων του «ΟΡΦΕΑ» («Εύφωνα και παράφωνα»). Αρχικά ήθελα να είμαι αναλυτικός και λεπτομερής, αλλά, όταν η 23χρονη συντάκτρια του περιοδικού μας, η Χρύσα Σωφρονά, μου πρότεινε να γράψει κι αυτή για το ίδιο θέμα, άφησα σ’ αυτήν, την εκπρόσωπο της νέας γενιάς να μιλήσει εκτενώς, μα δεν "αποσύρθηκα" κι εγώ ο 42χρονος, αλλά σκέφτηκα να καταθέσω έναν γενικότερο προβληματισμό και να προτείνω, με τη σειρά μου, μια, μέση, λύση. Ότι ο Νταλάρας, ο Πάριος κι η Αλεξίου - αλλά κι οι άλλοι που δεν αναγράφονται στον τίτλο, αλλά αναφέρονται στο κείμενο(Μητροπάνος, Μητσιάς, Γαλάνη, Πρωτοψάλτη, Β. Παπακωνσταντίνου, Τσανακλίδου κ.ά.) - είναι αδιαμφισβήτητο πως είναι οι κορυφαίοι μας ερμηνευτές, το αναγνωρίζει κι ο ίδιος ο κ. Οικονόμου. Γιατί λοιπόν προτείνεται, ως λύση, κατά λέξη : «Άμεση απόσυρση της παλιάς φρουράς μέσω ανοιγμάτων. Ανοίξτε τα παράθυρα(δηλαδή τις σελίδες των περιοδικών, τα στούντιο, τις ραδιοφωνικές εκπομπές) στο νέο αίμα, σε νέους ερμηνευτές. Δε γίνεται να ακούμε τα ίδια ονόματα εδώ και σαράντα χρόνια.»; Μόνο έτσι, λοιπόν, μπορούν να βγουν οι νεότεροι; Για να ανοίξει μια πόρτα, πρέπει, ντε και καλά, να κλείσει μια άλλη; Δηλαδή, όταν βγήκε ο Νταλάρας, έπρεπε να αποσυρθεί ο Μπιθικώτσης ή να σταματήσει ο Τύπος να γράφει για τον Μπιθικώτση και να γράφει μόνο για το Νταλάρα; Ή, στις μέρες μας, για να προβάλω τις νέες φωνές, πρέπει, υποχρεωτικά, να πω όχι στις παλιότερες; Ειλικρινά, δεν τον καταλαβαίνω αυτόν τον μονόδρομο. Ας μην φτάνουμε σε ακραίες λύσεις, υπάρχει κι η μέση οδός, αρκεί βέβαια να είμαστε καλοπροαίρετοι. Εδώ στον «ΟΡΦΕΑ», για παράδειγμα, ακολουθούμε έναν τέτοιο δρόμο, όλα τα "αδικημένα" ονόματα (Αναστασία Μουτσάτσου, Σοφία Παπάζογλου, Γιώτα Νέγκα κ.ά.), που αναφέρει ο κ. Οικονόμου, τα έχουμε κάνει "εξώφυλλο", ισότιμα, όπως έχουμε κάνει εξώφυλλο και τον Νταλάρα, αλλά και τους Λευτέρη Παπαδόπουλο, Μάνο Ελευθερίου, Δήμο Μούτση, για να αναφερθώ και στην "παλιά φρουρά" των δημιουργών (μήπως να σταματήσουμε να γράφουμε και γι’ αυτούς;) και να μη μένουμε μόνο στους ερμηνευτές. Και το ίδιο παρουσιάζουμε τους δίσκους και κάνουμε ρεπορτάζ από τις ζωντανές εμφανίσεις και των μεν και των δε. Στην ίδια θέση που βάλαμε εξώφυλλο τους δημοφιλείς «ΟΝΙΡΑΜΑ», βάλαμε και τους «Garden in black»(το ξέρετε αυτό το γκόθικ συγκρότημα;) Έχουμε μάλιστα παρουσιάσει, ισότιμα, με εξώφυλλο, όλες τις νέες φωνές (Νατάσσα Μποφίλιου, Ελεονώρα Ζουγανέλη, Αρετή Κετιμέ, Ασπασία Στρατηγού κ.ά.). Δίνουμε, λοιπόν, βήμα στους νέους, αλλά σεβόμαστε και τους παλαιούς, ο σεβασμός δεν έχει εκλείψει από το λεξιλόγιό μας και την πρακτική μας. Και στην τελική, αυτός δεν πρέπει να είναι ο δημοσιογραφικός ρόλος ενός μουσικού περιοδικού; Να ενημερώνει για όλα τα είδη, τις τάσεις και τους καλλιτέχνες, σεβόμενο όλους τους αναγνώστες κι ακροατές, που θέλουν να πληροφορηθούν; Γιατί, δηλαδή – στο όνομα της νέας γενιάς – πρέπει να αποκλείσω τον Νταλάρα, τον Πάριο και την Αλεξίου, αλλά και τους αναγνώστες - ακροατές τους συνάμα, που θέλουν να διαβάσουν γι’ αυτούς, τις εμφανίσεις και τους δίσκους τους; Ποτέ μου δεν δέχτηκα τους αποκλεισμούς και τις απαγορεύσεις, για κανέναν! Η λύση λοιπόν δεν βρίσκεται στην απόσυρση της παλιάς γενιάς, αλλά στην απόσυρση της πρότασης του κ. Οικονόμου. Θυμάμαι, η συγχωρεμένη η γιαγιά μου, μου έλεγε το εξής : ρώτησαν κάποτε μια καμήλα, τι προτιμάς; Ανηφόρα ή κατηφόρα; Κι απάντησε : ρε παιδιά δεν υπάρχει ίσιος δρόμος;! Υ.Γ. 1.Έχουν μεγάλη σημασία οι ημερομηνίες και πρέπει να τις αναφέρουμε. Το «όχι άλλο Νταλάρα, Πάριο κι Αλεξίου», ο Πανούσης δεν το τραγούδησε το 2010, αλλά το 1985(!), όταν οι τρεις σπουδαίοι αυτοί ερμηνευτές ήταν 35άρηδες και πάνω στην, από κάθε άποψη, μεγάλη τους ακμή! Άρα δεν υπήρχε θέμα "απόσυρσης της παλιάς φρουράς". Προς τι λοιπόν αυτή η άρνηση και το “όχι”; Οι συνειρμοί και τα συμπεράσματα δικά σας... 2. Απορία : να εφαρμόσουμε - για να μην έχουμε "δυο μέτρα και δυο σταθμά" - δηλαδή την πρόταση του κ. Οικονόμου και στον ίδιο τον Πανούση, βροντοφωνάζοντας «Όχι άλλο Πανούση»;! Μετά από 30 σχεδόν χρόνια δεν θα πρέπει να αποσυρθεί αξιοπρεπώς, ώστε να βγουν και νέοι σατιρικοί καλλιτέχνες; Αν κάποιος εξωγήινος που επισκέφτηκε την Ελλάδα το 1980, ξαναέκανε μια βόλτα σήμερα(2010), 30 χρόνια μετά, θα έτριβε τα μάτια του : Πανούσης, σαν να μην πέρασε μια μέρα... Για όλα φταίει ο Νταλάρας, ο Πάριος κι η Αλεξίου; Γράφει η Χρύσα Σωφρονά Διαβάζοντας το κείμενο του Ηρακλή Οικονόμου ομολογώ πως προβληματίστηκα έντονα (αρνητικά), τόσο για το σκεπτικό όσο και για τις προθέσεις, διότι αρκετά από τα λεγόμενά του στηρίζονται σε σαθρά επιχειρήματα ή υπάρχουν παραλείψεις. Επίσης προβληματίστηκα πολύ με ορισμένα σχόλια που έγιναν στην συζήτηση που ακολούθησε... Θα σταθώ σε κάποια συγκεκριμένα πράγματα. Συμμετοχές-Συνεργασίες καλλιτεχνών Οι συνεργασίες μεταξύ καλλιτεχνών και οι συμμετοχές σε δίσκους, δεν είναι κάτι καινούριο. Ανέκαθεν οι καλλιτέχνες συνεργάζονταν μεταξύ τους και αυτό είχε πάρα πολύ θετικά αποτελέσματα για το ελληνικό τραγούδι. Και φυσικά, μέσα από μια καλή συνεργασία ενός παλιού με έναν νεότερο καλλιτέχνη, δεν μπορούν παρά να βγουν "κερδισμένοι" και οι δύο! Εξάλλου, στην «φιλική συμμετοχή», καλείται ο κάθε γνωστός καλλιτέχνης για να βοηθήσει με τη συμμετοχή του αυτή, δεν εισβάλλει! Όσον αφορά το Νταλάρα, γιατί γκρινιάζει ο κ. Οικονόμου, όταν ονόματα, όπως, για παράδειγμα, η Γλυκερία κι η Τσαλιγοπούλου, αλλά κι ο Ανδρεάτος (για τον οποίον κόπτεται), σε συνεντεύξεις τους, έχουν εκφράσει την ευγνωμοσύνη τους προς το Νταλάρα;! Μάλιστα, ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, σε συνέντευξή του, έχει πει, πως αν δεν ήταν ο Νταλάρας να τον βοηθήσει, τώρα θα είχε ... ωδείο στο ... Βόλο! Σχετικά με τις Επανεκτελέσεις τραγουδιών Ούτε οι επανεκτελέσεις είναι κάτι καινούριο. Παλιότερα ο Μπιθικώτσης και ο Καζαντζίδης τραγούδησαν ρεμπέτικα, δίνοντας την ευκαιρία στην τότε νέα γενιά ακροατών να τα γνωρίσουν, και ευκαιρία για μια "δεύτερη ζωή" στα εν λόγω τραγούδια. Επίσης υπάρχουν πολλά τραγούδια που για κάποιους λόγους αδικήθηκαν. Ένα από αυτά είναι και το «Απόψε γίνε» που πρωτοερμήνευσε ο Κώστας Μάντζιος, και τώρα ο Γιώργος Νταλάρας στον καινούριο του δίσκο. Με αυτή την επανεκτέλεση όμως, το τραγούδι ξαναβγήκε στην επιφάνεια, όπως επίσης ο κόσμος έμαθε πως το έχουν ερμηνεύσει πρώτα ο Νίκος Νομικός και μετά ο ο Κώστας Μάντζιος, αφού ο ίδιος ο Νταλάρας δεν παραλείπει ποτέ να αναφέρεται στις πρώτες εκτελέσεις των τραγουδιών. Και αφού μίλησα για “αδικημένα” τραγούδια, μήπως δεν υπάρχουν αδικημένοι αξιόλογοι δίσκοι του Νταλάρα και της Αλεξίου; Μήπως, δεν έχουν επανεκτελέσει αρκετά τραγούδια, που έχει πει σε πρώτη εκτέλεση ο Νταλάρας, δημοφιλείς τραγουδιστές, όπως ο Κότσιρας; Ο Μπάσης; Ο Γαϊτάνος(κ.ά.); Και λοιπόν; Καλύτερα! Άκουσε κι έμαθε το κοινό τους σπουδαία τραγούδια κι όσοι ψάχνονται, σίγουρα, θα ανέτρεξαν και στις πρώτες εκτελέσεις για να τις χαρούν και τις δυο! Που είναι το πρόβλημα; Περί κριτικής Γράφει ο Ηρακλής Οικονόμου: «ενώ οι παλαιοί μένουν στο απυρόβλητο, οι νεότεροι λαμβάνουν τα βέλη της κριτικής.» Αυτό δεν ισχύει. Ας θυμηθούμε μόνο τι αρνητικές κριτικές έχει ακούσει ο Νταλάρας για τα «Latin», οι οποίες ξεκινούν από την κυκλοφορία του δίσκου (1987) και συνεχίζονται μέχρι σήμερα(!) Ας θυμηθούμε τις κριτικές για τον δίσκο της Χαρούλας Αλεξίου «Ως την άκρη του ουρανού σου» και τη συνεργασία της με τον Γιώργο Θεοφάνους! Και υπάρχει πληθώρα άλλων παραδειγμάτων, που δεν νομίζω πως χρειάζεται να κάνω καταγραφή τώρα. Περί "αδικίας" Όταν ξεκινούσαν ο Γιώργος Νταλάρας και η Χάρις Αλεξίου, μεσουρανούσαν ο Μπιθικώτσης, ο Καζαντζίδης, η Μοσχολιού, η Μαρινέλλα… Κι όμως αυτοί οι – τότε - νέοι καλλιτέχνες κατάφεραν να ανέβουν. Και μάλιστα μέσα από πολύ αντίξοες συνθήκες: για παράδειγμα, ο Νταλάρας στο ξεκίνημά του αρχικά απορρίφθηκε(!) από κάποιες δισκογραφικές εταιρείες, τελικά βρήκε "στέγη" στην μικρή εταιρεία «Αυλός» όπου ηχογράφησε ένα τραγούδι («Προσμονή» - 1967, Β. Αρχιτεκτονίδη-Π. Καλαποθαράκου) το οποίο απαγορεύτηκε πάραυτα από τη λογοκρισία αφού η κυκλοφορία του συνέπεσε με την εγκαθίδρυση της δικτατορίας. Κατόπιν, συμμετείχε σε κάποιους δίσκους, και μετά έκανε τον πρώτο του προσωπικό δίσκο, ενώ τα προβλήματα με τη λογοκρισία δεν σταμάτησαν. Κι όμως, ο Νταλάρας (χάρη στην αξία του, και φυσικά χάρη στους συνθέτες που τραγούδησε) κατάφερε να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια και να ανέβει πολύ ψηλά! Οι νέοι καλλιτέχνες σήμερα δεν περνάνε τέτοιες δυσκολίες! Το ξεκίνημά τους έχει πολύ καλύτερες προϋποθέσεις από αυτό του Νταλάρα, της Αλεξίου, και όλων της παλιάς γενιάς! Μένει λοιπόν να τους δώσουμε χρόνο να αποδείξουν τι αξίζουν! Κατά τη γνώμη μου είναι πολύ νωρίς για να κρίνουμε αν προβάλλονται ή αδικούνται. Είναι δυνατόν να κάνουν το «μπαμ» με το «καλημέρα σας»; Η κατάσταση είναι όμοια με την πλύση εγκεφάλου περί «γενιάς των 700€»! Όταν ξεκινάει κάποιος να δουλεύει, δεν γίνεται αμέσως να παίρνει ΤΟ μισθό! Για να κάνω λίγο το δικηγόρο του διαβόλου, τα 700€ είναι δεν τόσο τραγικός μισθός για το ξεκίνημα κάποιου! (εκτός βέβαια αν οι γονείς του τού έδιναν 500€ από το Λύκειο, 1000€ στο Πανεπιστήμιο...) Η γενιά της μάνας μου και του πατέρα μου δηλαδή, πόσα λεφτά έπαιρναν στη δουλειά τους όταν ξεκινούσαν; Πιστεύω πως όλα αυτά, είναι στο γενικότερο πλαίσιο που προσπαθούν να μας πείσουν ότι σαν γενιά είμαστε κακομοίρηδες και δεν έχουμε στον ήλιο μοίρα! (δεν υπονοώ βέβαια ότι ο Ηρακλής Οικονόμου έχει εσκεμμένα τέτοια πρόθεση) Πλέον, το θέμα δεν είναι μόνο μουσικό, αλλά παίρνει και κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις... Περί... "πτωμάτων" (Ας με συγχωρέσει ο Ηρακλής Οικονόμου που χρησιμοποιώ κι εγώ αυτή την ορολογία...) Αναφέρομαι στο σχόλιο κάποιου "Ανώνυμου", που λέει: «Εδώ και τριάντα χρόνια είχα μία απορία. Ποιός ακούει Νταλάρα, Πάριο και Αλεξίου? Τώρα μου λύθηκε η απορία. Είναι κάτι πτώματα που δεν το ξέρουν ακόμα. Όταν ταφούν οι ακροατές-πτώματα, θα ταφούν και οι τραγουδιστές-πτώματα.» (!) Θεωρώ τουλάχιστον προκλητικό το να αποκαλεί όσους ακούνε Νταλάρα, Πάριο και Αλεξίου "ακροατές-πτώματα", τη στιγμή που υπάρχουν μικροί σε ηλικία ακροατές τους (παρακολουθώ συζητήσεις για τους εν λόγω καλλιτέχνες στο διαδίκτυο, στις οποίες συμμετέχουν και παιδιά από 15 έως 25 χρονών!), αλλά και μεγαλύτεροι που πραγματικά έχουν μεγαλώσει με αυτούς τους καλλιτέχνες. Ιδίως για τους μικρότερους, είναι πολύ παρήγορο το ότι σε μια εποχή που κατακλυζόμαστε από τηλε-σκουπίδια, υπάρχουν μικρά παιδιά που αντί να ακολουθήσουν το εύκολο που τους σερβίρει η τηλεόραση, κάθισαν, έψαξαν, έμαθαν, και ασχολούνται με καλλιτέχνες όπως είναι οι προαναφερθέντες! Δεν αντιλέγω βέβαια, πως καλό θα είναι με την ίδια αγάπη και το ίδιο μεράκι να ψάξουν λίγο περισσότερο και τους νέους μας καλλιτέχνες (γιατί υπάρχουν πολλοί που πραγματικά αξίζουν) αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι αρνητικό το ότι ακούνε τους παλιούς! Εν κατακλείδι, θα πω πως για να έχουν τόσο μεγάλο κοινό σήμερα ο Νταλάρας, η Αλεξίου, ο Πάριος, η Γαλάνη... σίγουρα κάτι σημαίνει. Είναι δυνατόν τόσες χιλιάδες κόσμος να κάνουν λάθος; Link | Μουσικά Προάστεια: Όχι άλλο Νταλάρα, Πάριο κι Αλεξίου