Γιώργος Νταλάρας: Sotto Voce | e-orfeas.gr
Μια "χαμηλόφωνη" συναυλία στο Ζάππειο, με αφορμή τα 70χρονα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας
Η Ελληνική Ραδιοφωνία γιορτάζει τα 70 της χρόνια στο Ζάππειο Μέγαρο, στο χώρο όπου φιλοξενήθηκαν τα πρώτα ραδιοφωνικά της studio, με μια μεγάλη Έκθεση που για την ιστορία του ραδιοφώνου στην Ελλάδα και εκδηλώσεις στην ειδικά διαμορφωμένη Αίθουσα Θεαμάτων του Ζαππείου. Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν τον Δεκέμβριο, και την Πέμπτη 8 Ιανουαρίου 2009 λίγοι τυχεροί ακροατές βρεθήκαμε σ’ αυτόν το μικρό και ζεστό χώρο, σε μια συναυλία «χωρίς ηλεκτρισμό», και τραγούδια που αντέχουν στο χρόνο. Ήταν μια συναυλία που θαρρείς και ήρθε από μια άλλη εποχή, για να ταξιδέψει τους "παλιούς" και γνωρίσει στους νεότερους κάτι από την εποχή των μπουάτ. "Οδηγός" σ’ αυτό το μουσικό ταξίδι ήταν ο Γιώργος Νταλάρας μαζί με την Ασπασία Στρατηγού και πέντε εξαιρετικούς μουσικούς. Από την έναρξη της συναυλίας δημιουργήθηκε μια πολύ όμορφη και ζεστή ατμόσφαιρα. Ο Γιώργος Νταλάρας, φορώντας ένα κόκκινο μπλουζάκι με το σήμα της ειρήνης, μας χάρισε πολύ όμορφες ερμηνείες σε μια συναυλία γεμάτη εκπλήξεις! Τραγούδησε τραγούδια που είχαμε πολύ καιρό –ίσως και χρόνια– να ακούσουμε σε συναυλία, αλλά και τραγούδια που δεν είχε ξαναερμηνεύσει! Η συναυλία ξεκίνησε με τα «Σου άξιζε μια καλύτερη αγκαλιά» και «Όταν πέφτει το βράδυ». Πριν συνεχίσουν τα τραγούδια, ο Γιώργος Νταλάρας ευχαρίστησε όλους τους συντελεστές της ΕΡΤ, δήλωσε πως θεωρεί το κρατικό ραδιόφωνο είναι μέρος της οικογένειάς του, και ευχήθηκε να συνεχίσει να πορεύεται με καλό τραγούδι, καλές ειδήσεις καλούς φίλους. Ευχαρίστησε επίσης τον κόσμο που τον ακούει και τον στηρίζει όλα αυτά τα χρόνια. Κατόπιν μίλησε για τη συναυλία που επρόκειτο να παρακολουθήσουμε λέγοντας: «Έχω μια παρακαταθήκη από εκατοντάδες τραγούδια για πολλούς. Μερικά τραγούδια είναι τραγούδια για λίγους γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα να τ’ ακούσουν πολλοί. Εδώ σήμερα θα παίξουμε τραγούδια για λίγους.» Και συνέχισε λέγοντας: «Είναι και ιδιαίτερα ωραίο κι ευχάριστο αυτό το μικρό, μου ‘χει λείψει. Μήπως είναι η ώρα του;» Πολλοί ακροατές απαντούσαν: «Κι εμάς! Μας έλειψε η Πλάκα!» Στη συνέχεια ακούσαμε πολύ αγαπημένα τραγούδια από τον Γιώργο Νταλάρα, όπως τον «Παλιό στρατιώτη», τα «Έρημα χωριά», το «Πολλαπλό σου είδωλο», «Τι πάθος», και μερικά καινούρια όπως είναι οι «Σταθμάρχες» του Δημήτρη Παπαδημητρίου σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου, και η «Άγρια ζωή», ένα πολύ ωραίο κοινωνικό τραγούδι του Μιχάλη Κουμπιού σε στίχους του Νίκου Σταθόπουλου. Η πρώτη έκπληξη της συναυλίας ήταν το «Κουρασμένο παλικάρι» (Μ. Χατζιδάκι - Ν. Γκάτσου) , τραγούδι το οποίο ο Νταλάρας έχει ερμηνεύσει ξανά στο παρελθόν σε κάποιες τηλεοπτικές εκπομπές με την Έλλη Πασπαλά και με τη Βίκυ Λέανδρος. Εδώ, το τραγούδησε μαζί του πάρα πολύ όμορφα η Ασπασία Στρατηγού! Αμέσως μετά ακολούθησε η δεύτερη έκπληξη, με τον Γιώργο Νταλάρα ερμηνεύει το «Πώς να σωπάσω» του Σταύρου Ξαρχάκου και του Κώστα Κινδύνη! Στη συνέχεια, η Ασπασία Στρατηγού ερμήνευσε υπέροχα, το «Εις μνημόσυνον» (Άι γαρούφαλλό μου)! Ελπίζω να μην ακουστεί σαν …”ιεροσυλία” η προσωπική μου άποψη πως η ερμηνεία της Ασπασίας ξεπέρασε την πρώτη της Ελένης Βιτάλη! Το χειροκρότημα που εισέπραξε ήταν πολύ θερμό, και ο Γιώργος Νταλάρας είπε για την Ασπασία πως «είναι ευαίσθητη, και παρότι είναι μικρό κορίτσι, συμπεριφέρεται σ’ αυτά τα τραγούδια σαν να είναι μεγάλη!» Στη συνέχεια ακούστηκαν αρκετά “τραγούδια για λίγους”, που συγκίνησαν πολύ τον κόσμο που βρισκόταν στην αίθουσα αλλά και τους ακροατές που παρακολουθούσαν τη συναυλία από το ραδιόφωνο. Ένα από αυτά ήταν το «Χαίρε φτώχεια» (Θ. Μικρούτσικου - Κ. Τριπολίτη), που ο Γιώργος Νταλάρας ερμήνευσε με πολλή ένταση εισπράττοντας ανάλογο χειροκρότημα. Σε αντίθετο κλίμα κινήθηκε η «Γυναίκα» (Θ. Μικρούτσικου - Ν. Καββαδία), που ακούσαμε μόνο με τη συνοδεία του Γιώργου Παπαχριστούδη στο πιάνο. Στην εισαγωγή του τραγουδιού ο Γιώργος Νταλάρας απευθυνόμενος στον φωτιστή είπε: «μ’ αυτά που λέει το τραγούδι πρέπει λίγο να με κρύψεις να μη φανούν οι αλήθειες μου» και ακολούθησε μια εσωστρεφής και πολύ συγκινητική ερμηνεία. Στη συνέχεια της συναυλίας, ακούσαμε το πολύ ωραίο «Μόλις βραδιάσει» του Ισίδωρου Παπαδάμου, που βρίσκεται στον δίσκο της Εστουδιαντίνας Ν. Ιωνίας «Δάκρυ στο γυαλί». Από την πρώτη ακρόαση αυτού του τραγουδιού στον δίσκο, μου φάνηκε πως αυτό το τραγούδι είναι η συνέχεια του «Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία», και στη συναυλία ο Νταλάρας μας χάρισε μια ερμηνεία από ψυχής! Άλλο ένα “τραγούδι για λίγους” ήταν το «Seni seviyorum» (Δημ. Λέκκα - Δημ. Βενιζέλου) το οποίο μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν γνώριζα! Το είχε πρωτοερμηνεύσει ο Λεωνίδας Βελής το 1995 στον δίσκο «Κοντινό πλάνο». Μία επίσης πολύ όμορφη στιγμή ήταν η ερμηνεία της Ασπασίας Στρατηγού στο «Φτερωτό μου τραγουδάκι» σε μουσική του Γιώργου Νταλάρα και στίχους του Κώστα Φασουλά, και στο «Ανθρώπων έργα» του Σταμάτη Κραουνάκη και της Λίνας Νικολακοπούλου! Προς το τέλος της συναυλίας, άρχισαν οι γνωστές “παραγγελιές”, με πολλούς ακροατές να ζητούν από τον Γιώργο Νταλάρα να πει τον «Ζόρικο». Εκείνος απάντησε «Εγώ έναν ζόρικο γνώρισα στη ζωή μου, δηλαδή άκουσα γι’ αυτόν, δεν πρόλαβα να τον γνωρίσω, αν και πολύ θα ήθελα… Ένας είναι ο ζόρικος, ακούστε τον!» Και εννοούσε τον Che Guevara, και το τραγούδι «Hasta Siempre», το οποίο ξεσήκωσε το κοινό που άρχισε αμέσως να χτυπά ρυθμικά παλαμάκια! Η συναυλία έκλεισε πολύ όμορφα και απρόβλεπτα θα έλεγα, με δύο τραγούδια που δεν ακούμε συχνά, την «Όμορφη Πειραιώτισσα» (Κ. Καπλάνη - Μπαγιαντέρα) και τέλος το «Πέραμα» (Γ. Μαρκόπουλου - Γ. Χρονά), με μεγαλειώδη ερμηνεία από τον Γιώργο Νταλάρα! Από το Δεύτερο Πρόγραμμα παρευρέθηκαν οι Μαργαρίτα Μυτιληναίου, Αντώνης Ανδρικάκης, Σιδερής Πρίντεζης, και η Μαρίνα Λαχανά που έκανε και τη ραδιοφωνική μετάδοση της συναυλίας. Οι μουσικοί που συμμετείχαν Γιώργος Παπαχριστούδης: πιάνο Βασίλης Κετεντζόγλου: κιθάρα Θανάσης Σοφράς: μπάσο Γιώργος Μάτσικας: μπουζούκι, κιθάρα, μαντολίνο, λαούτο Dasho Kurti: ακορντεόν Γιώργος Νταλάρας: κιθάρες, μπουζούκι, ούτι Τα τραγούδια που ακούστηκαν Σου άξιζε μια καλύτερη αγκαλιά (G. Bregovic Χ. & Π. Κατσιμίχας) Όταν πέφτει το βράδυ (Μ. Κουμπιός, Ν. Σταθόπουλος) Οι σταθμάρχες (Δ. Παπαδημητρίου, Μ. Ελευθερίου) Ο παλιός στρατιώτης (Λ. Μαχαιρίτσας, Ι. Σούσης) Κουρασμένο παλικάρι (Μ. Χατζιδάκις, Ν. Γκάτσος) Πώς να σωπάσω (Στ. Ξαρχάκος, Κ. Κινδύνης) Εις μνημόσυνον (Άι, γαρούφαλλό μου) (Αργ. Κουνάδης, Β. Γκούφας) Άγρια ζωή (Μ. Κουμπιός, Ν. Σταθόπουλος) Χαίρε φτώχεια (Θ. Μικρούτσικος, Κ. Τριπολίτης) Έρημα χωριά (Dasho Kurti, Ηλ. Κατσούλης) Όσο βαρούν τα σίδερα (Παραδοσιακό) Γυναίκα (Θ. Μικρούτσικος, Ν. Καββαδίας) Μόλις βραδιάσει (Ι. Παπαδάμου) Το πολλαπλό σου είδωλο (Α. Μπακιρτζής) Seni seviyorum (Δημ. Λέκκας, Δημ. Βενιζέλος) Φτερωτό μου τραγουδάκι (Γ. Νταλάρας, Κ. Φασουλάς) Ανθρώπων έργα (Στ. Κραουνάκης, Λ. Νικολακοπούλου) Τι πάθος (Δ. Λάγιος) Hasta Siempre (C. Puebla) Όμορφη πειραιώτισσα (Κ. Καπλάνης, Δ. Γκόγκος) Πέραμα (Γ. Μαρκόπουλος, Γ. Χρονάς) Η φωτογραφία από την εκδήλωση παραχωρήθηκε από το Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας
--
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στις 11/2/2009 στο περιοδικό «Ορφέας» - www.e-orfeas.gr στη στήλη "Μουσικά ρεπορτάζ"
- 8 Ιανουαρίου 2009. Εκείνο το απόγευμα έφευγε ο αδελφός μου για την Ξάνθη, όπου σπούδαζε. Βρισκόμασταν οικογενειακώς στο αεροδρόμιο. Η πτήση είχε καθυστέρηση, κι έτσι αναγκάστηκα να φύγω "τρέχοντας" για να προλάβω τη συναυλία, κι έτσι δεν πρόλαβα να τον χαιρετήσω, όπως όλες τις άλλες φορές, την ώρα της αναγγελίας για την πτήση... Με το μετρό έφτασα από το Αεροδρόμιο στο Σύνταγμα, τελευταία στιγμή... χωρίς να έχω πρόσκληση για τη συναυλία! (λόγω του μικρού χώρου, η είσοδος ήταν με προσκλήσεις που κέρδιζαν οι ακροατές του Δευτέρου Προγράμματος της ΕΡΑ, με κλήρωση στέλνοντας γραπτό μήνυμα. Ως γνωστόν, δεν είμαι τυχερή με τις κληρώσεις...) Το ότι παρακολούθησα τη συγκεκριμένη συναυλία, το οφείλω στον πιανίστα Γιώργο Παπαχριστούδη, που μου εξασφάλισε την είσοδο!
